Lagunarteko hizkera langai ikastolan: bi ikasturteko esku-hartzearen inplementazioa eta emaitzak

Idurre Alonso Amezua; Aritz Bereziartua Arruabarrena; Jon Mentxakatorre Odriozola; Xabier Lasa Agirrezabal

doi:10.59866/eia.v2025i10.307

Egileak

Idurre Alonso Amezua Mondragon Unibertsitatea https://orcid.org/0000-0001-5191-5022 (autentifikatu gabea)
Aritz Bereziartua Arruabarrena Euskal Herriko Ikastolak
Jon Mentxakatorre Odriozola Mondragon Unibertsitatea https://orcid.org/0000-0002-7101-0084 (autentifikatu gabea)
Xabier Lasa Agirrezabal Euskal Herriko Ikastolak

DOI:

https://doi.org/10.59866/eia.v2025i10.307

Gako-hitzak:

Lehen Hezkuntza, aisialdia, lagunarteko hizkera, hizkuntza-ohiturak, esamoldeak

Laburpena

Ikerketa hau Euskaltzaindiaren Mintzola egitasmoak, Ikastolen Elkarteak eta Mondragon Unibertsitateak elkarlanean gauzatu dute. 2022-23 eta 2023-24 ikasturteetan, Lehen Hezkuntzako laugarren eta bosgarren mailako ikasleekin, lagunarteko hizkeran erabili ohi diren hainbat esamolde landu dira Euskal Herriko lurralde desberdinetako hamar ikastolatan, dela ikasgela barruan, dela aisia-esparruan. Funtsean, ikertu nahi izan da, hizkera informala ikastetxeko testuinguruan lantzeak eraginik ote duen lagunarteko komunikazio informalean.

Deskargak

Deskarga-datuak ez daude oraindik eskuragarri.

Erreferentziak

Agirre, L. eta Eskisabel, I. (2019). Trikua esnatu da. Euskaratik feminismora eta feminismotik euskarara. Zarautz: Susa.

Aizpuru, J. (2018). «Euskararen erabilera eta erabileran eragiten duten faktore nagusiak», Bat Soziolinguistika Aldizkaria 106 (1): 29-45.

Álvarez, L. (2019). «Euskararen erabileraren aldeko motibazioak gazteengan», Eusko Ikaskuntzen XVIII. Kongresua. Geroa Elkar-Ekin (18. kongresua). Donostia: Eusko Ikaskuntza: 340-347.

Amonarriz, K (2015). «Ahozkotasuna soziolinguistikaren behatokitik», Bat Soziolinguistika Aldizkaria 96 (3):103-127.

Anduaga, E. eta Kasares, P. (2018). «Kale-erabilera: Nafarroako datuen irakurketa», Bat Soziolinguistika Aldizkaria 106 (1): 65-78.

Artetxe, M., Bereziartua, G. eta Burreso, N. (2024). «Ahozko hizkera informalerako gaitasuna eta harreman-sare informalerako hizkuntza-erabilera: azterketa kuantitatibo bat unibertsitateko gazteen testuinguruan», Euskera Ikerketa Aldizkaria 69 (1): 49-78. DOI: https://doi.org/10.59866/eia.v1i69.274

Bereziartua, A., Guirado, O. eta Alonso, I. (2023). «Lehen Hezkuntzako haurren lagunarteko hizkera aisialdian: erdaren eragina bat-bateko adierazkortasunean», Euskera Ikerketa Aldizkaria 68 (2): 11-39.

Esnaola, I. (2000). «Euskara nerabezaroan: gazteen hizkera eta motibazioa», Hik Hasi 49: 22-27. Kontsultagai: [http://zaharra.hikhasi.eus/Artikuluak/20000601/euskara-nerabezaroan-gazteen-hizkera-eta-motibazioa].

Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseilua (2009). Euskararen erabilera areagotzeko estrategiak eskolatik abiatuta. Kontsultagai: [https://kontseilua.eus/wp-content/uploads/2015/05/Euskararen-erabilera-areagotzeko-estrategiak-LIBURUA-091106.pdf].

Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseilua (2017). VI. Inkesta Soziolinguistikoaren eta VII. Kale Erabileraren neurketa. Kontsultagai: [https://kontseilua.eus/wp-content/uploads/2015/05/INKESTASOZIONEURKETAAZK.pdf].

Eusko Jaurlaritza (Hizkuntza, Kultura eta Politika Saila) (2024). Euskararen Adierazle Sistema. Kontsultagai: [https://www.euskadi.eus/eas].

Eusko Jaurlaritza (Hizkuntza, Kultura eta Politika Saila) (2024). VII. Inkesta Soziolinguistikoa 2021. Kontsultagai: [https://www.euskadi.eus/contenidos/informacion/eas_ikerketak/eu_def/adjuntos/VII._Inkesta_Soziolinguistikoa_2021.pdf].

Hernández, R. eta Silva, F. (2020). «Actividades lúdicas en las clases de español como lengua extranjera», Cultura, Educación y Sociedad 11 (2): 207-220. DOI: https://doi.org/10.17981/cultedusoc.11.2.2020.13

Ibarra, O. (2014). «Tipología y pragmática del code-switching vasco-castellano en el habla informal de jóvenes bilingües», Lapurdum: Euskal Ikerketen Aldizkaria 18: 23-40. DOI: https://doi.org/10.4000/lapurdum.2485

Iurrebaso, I. (2021). «Euskarazko hizkuntza-gaitasuna eta erabilera: zer dago indartsuen?, zer ahulen?» Hermes: Pentsamendu eta Historia Aldizkaria 69: 24-39.

Lantto, H. (2016). «Conversations about code-switching: contrasting ideologies of purity and authenticity in Basque bilinguals’ reactions to bilingual speech», Multilingua 35 (2): 137-61. DOI: https://doi.org/10.1515/multi-2015-0040

Martinez de Luna, I. eta Suberbiola, P. (Arrue proiektua) (2020). EAEko ikasleen euskararen erabilera eskola-giroan (2011-2017). Donostia: Eusko Jaurlaritza. Kontsultagai: [https://soziolinguistika.eus/wp-content/uploads/2013/03/arrue_2011-2017_eus.pdf].

Olasagarre, Y. eta Ramos, R. (2021). «DBH 2ko ikasleen hizkuntza atxekimendua eta gaitasuna: barne-gatazkak gainditzeko esku-hartzea», Motibazioa sustatzeko baliabideak bloga. Kontsultagai: [https://eibz.educacion.navarra.es/blogak/msb/2021/06/25/dbh-2ko-ikasleen-hizkuntza-atxekimendua-eta-gaitasuna-barne-gatazkak-gainditzeko-esku-hartzea/].

Olasagarre, Y., Ramos, R. eta Vilches, C. (2019). DBHko ikasleen hizkuntza atxikimendua hobetzeko ikerketa eta esku-hartzea. Iruñea: Nafarroako Gobernua (Hezkuntza Departamentua), UPNA, EIBZ eta Berriozarko Udala.

Ramos, R. eta Olasagarre, Y. (2022). «Soziolinguistika ez da bidea. Soziolinguistika lan egiteko marko teorikoa da, ez ikasleek ikasi beharreko eduki-multzoa», Motibazioa sustatzeko baliabideak bloga. Kontsultagai: [https://eibz.educacion.navarra.es/blogak/msb/2022/04/11/soziolinguistika-ez-da-bidea/].

Teixeira, C. (1995). A ludicidade na escola. Sao Paulo: Loyola.

Zarraga, A., Coyos, J.B., Hernández, J.M., Joly, L., Larrea, I., Martínez, L., Uranga, B. eta Bilbao, P. (2010). Soziolinguistika Eskuliburua. Gasteiz: Eusko Jaurlaritza (Kultura Saila). Kontsultagai: [https://www.euskadi.eus/contenidos/informacion/ikerketa_soziolinguistikoak/eu_def/adjuntos/SOZIOLINGUISTIKA_ESKULIBURUA-azkena.pdf].

Zalbide, M. (2011). «Hizkuntza-aldaeren lekua eta eragina eaeko eskola-munduan», in A. Sagarna, J. Lakarra eta P. Salaberri (arg.), Pirinioetako hizkuntzak: oraina eta lehena. Iker bilduma, 26. zenbakia. Bilbo: Euskaltzaindia: 339-406.