Ergatiboaren erabilera euskara-gaztelania kode-alternantzian: kasu-azterketa bat

Egileak

DOI:

https://doi.org/10.59866/eia.v1i69.279

Gako-hitzak:

kode-alternantzia, ergatiboa, kasu-azterketa, euskara, onargarritasun-juzguak

Laburpena

Lan honen helburua ergatiboaren eta euskara-gaztelania kode-alternantziaren (KA) erabileraren arteko harremanetan sakontzea da, lehen hizkuntza (H1) euskara duen eta KA sarritan darabilen hiztun heldu baten kasu-azterketan oinarrituz. Ebidentzia enpirikoa lor-
tzeko bi metodo baliatu dira: batetik, elkarrizketa glotobiografikoa; eta bestetik, onargarritasun-juzguak. Soziolinguistika-literaturan elkartu gabeko bi alor horietatik, emaitzek ergatiboaren erabilera euskara bigarren hizkuntza (H2) duten hiztunen erabilerara hurbiltzen dela iradoki digute. Hiztunaren hizkuntza-ibilbidea kontuan hartuta, beraz, ergatiboaren erabilera hizkuntza-higaduraren ondorioa izan daiteke.

Deskargak

Oraindik ez dago deskargen inguruko informaziorik.

Erreferentziak

Albizu, Pablo (2009). «Euskararen kasu-sistema ergatiboa ala ergatiboak? ergatibotasunaren azterketa dialektologiko baterako lehen urratsak», Lapurdum 13 (2009): 7-30. https://doi.org/10.4000/lapurdum.1932 DOI: https://doi.org/10.4000/lapurdum.1932

Amorrortu, Esti, Ortega, Ane, Goirigolzarri, Jone (2019). «Euskal hiztun berri gazteak muda-prozesuan: ekintza-ikerketa baten behin-behineko emaitzak», in Fontes Linguae Vasconum 50 urte: Ekarpen berriak euskararen ikerketari / Nuevas aportaciones al estudio de la lengua vasca. Iruñea: Nafarroako Gobernua: 47-61. https://doi.org/10.35462/fontes50urte.3 DOI: https://doi.org/10.35462/fontes50urte.3

Bellamy, Kate, Stadthagen-González, Hans eta Parafita Couto, Mª Carmen (2022). «Él code-switches more than tú y yo: new data for the subject pro-noun-verb switch constraint», Languages 7 (22) (2022):1-13. https://doi.org/10.3390/languages7010022

Bolonyal, Agnes (2009). «Code-switching, imperfect acquisition, and attrition», in The Cambridge handbook of linguistic code-switching, Barbara E. Bullock eta Almeida J. Toribio (ed.). Cambridge: Cambridge University Press: 253-269. https://doi.org/10.1017 CBO9780511576331.016 DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511576331.016

Bullock, Barbara E. eta Almeida, J. Toribio (2009). The Cambridge handbook of linguistic code-switching. Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511576331 DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511576331

Condgon, Sharon (1980). «The battle of bilingual education», The Washington Post (1980). Eskuragarri: https://www.washingtonpost.com/archive/entertainment/books/1980/08/10/the-battle-of-bilingual-education/9a7cc4e1-f779-42d8-ae-95-31c1aae23329/]. Azken kontsulta: 2023/10/11.

Cook, Vivian (2002). Portraits of the l2 user: Background to the second language user. Bristol: Multilingual Matters. https://doi.org/10.21832/9781853595851 DOI: https://doi.org/10.21832/9781853595851

Chan, Brian Hok-Shing (2009). «Code-switching between typologically distinct languages», in The Cambridge handbook of linguistic code-switching, Barbara E. Bullock eta Almeida J. Toribio (ed.). Cambridge: Cambridge University Press: 182-198. https://doi.org/10.1017/CBO9780511576331.012 DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511576331.012

Du Bois, Inke (2012). «Language attrition and code-switching among US Americans in Germany», Stellenbosch Papers in Linguistics Plus 39(2012): 1-16. https://doi.org/10.5842/39-0-70 DOI: https://doi.org/10.5842/39-0-70

Duguine, Isabelle eta Barbara Köpke (2019). «Processing strategies used by Basque-French bilingual and Basque monolingual children for the production of the subject-agent in Basque», Linguistic Approaches to Bilingualism 9, (4-5) (2019): 1514-1541. https://doi.org/10.1075/lab.16047.dug DOI: https://doi.org/10.1075/lab.16047.dug

Dixon, Robert Malcom Ward (1994). Ergativity. Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511611896 DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511611896

Epelde, Irantzu eta Beñat Oihartzabal (2010). «Perpaus barneko hizkuntza lerratzeak (HL) ekialdeko euskal elebidunetan», ASJU52 (2010): 55-64.

Epelde, Irantzu (2020). «Ergative marking in Basque-Spanish and Basque-French code--switching», Zeitscrift für Katalanistik 33 (2020): 77-98. https://doi.org/10.46586/ZfK.2020.77-98 DOI: https://doi.org/10.46586/ZfK.2020.77-98

Etxebarria, Igone (2018). Euskerazaleak. 50 urte euskeraren alde 1967-2017. Bilbo: Labayru Fundazioa.

Ezeizabarrena, M.ª José (1996a). Adquisición de la morfología verbal en euskera y castellano por niños bilingües. Leioa: UPV/EHUko Argitalpen Zerbitzua.

Ezeizabarrena, M.ª José eta M.ª Pilar Larrañaga (1996b). «Ergativity in Basque: a problem for language acquisition?», Linguistics 34 (1996): 955-991. https://doi.org/10.1515/ling.1996.34.5.955 DOI: https://doi.org/10.1515/ling.1996.34.5.955

Ezeizabarrena, M.ª José, Ibon Manterola eta Leire Beloki (2009). «Euskara H2 goiztiarraren ezaugarrien bila: adizkiak eta gramatika kasuak haurren ipuin kontaketetan», Euskara 54 (2009): 639-681. https://doi.org/10.59866/eia.v2i54.244 DOI: https://doi.org/10.59866/eia.v2i54.244

Ezeizabarrena, M.ª José (2012). «The (in)consistent ergative marking in early Basque: L1 vs. child L2», Lingua 122 (2012): 303-317. https://doi.org/10.1016/j.lingua.2011.11.009 DOI: https://doi.org/10.1016/j.lingua.2011.11.009

Gallo, Federico, Beatriz Bermúdez-Margaretto, Yury Shtyrov, Jubin Abu-Talebi, Hamutal Kreiner, Tamara Chitaya, Anna Petrova, Andriy Myachykov (2021). «First language attrition: what it is, what it isn't, and what it can be», Frontiers in Human Neuroscience 15 (2021): 1-20. https://doi.org/10.3389/fnhum.2021.686388 DOI: https://doi.org/10.3389/fnhum.2021.686388

García, Robert (1989). «Bilingual education means equal opportunity», The New York Times (1989). Eskuragarri: [https://www.nytimes.com/1989/08/18/opi-nion/l-bilingual-education-means-equal-opportunity-513289.html]. Azken kontsulta: 2023/10/11.

Gardner-Chloros, Penelope (2009). «Sociolinguistic factors in code-switching», in The Cambridge handbook of linguistic code-switching, Barbara E. Bullock eta Almeida J. Toribio (ed.). Cambridge: Cambridge University Press: 97-11j https://doi.org/10.1017/CBO9780511576331.007 DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511576331.007

Gaztelu Pérez, Elixabete eta Esther Zulaika (2016). «Adierazgarritasun zantzuak euskal gazteen txatetan ????», Gogoa 14 (2016): 105-130. https://doi.org/10.1387/gogoa.15632 DOI: https://doi.org/10.1387/gogoa.15632

Halmari, Helena (1993). «Code-switching strategies as a mirror of language loss: a case study of two child bilinguals», in The proceedings of the twelfth second language research rorum. Papers in Applied Linguistics, Don Staub eta Cheryl Delk (ed.). Michigan: Michigan State University: 200-215.

Hoot, Bradley, Shane Ebert (2021). «On the oposition of subjetcs in Spanish: evidence from code-switching», GLOSSA a Journal of General Linguistics 6 (1) (2021): 1-31. https://doi.org/10.5334/gjgl.1449

Huarte, Maider (2022). «Euskararen jabekuntza testuinguru soziolinguistiko ezberdinetan: zer esaten diguten haurren testuek kasu gramatikalen erabilerari buruz», Fontes Linguae Vasconum 134 (2022): 415-438. https://doi.org/10.35462/flv134.5 DOI: https://doi.org/10.35462/flv134.5

Hughes, Claire, Elizabeth shaunessy, Alejandro Brice, Mary Anne Ratliff eta Patricia álvarez McHatton (2006). «Code-switching among bilingual and limited English proficient students: possible indicators of giftedness», Journal for the Education of the Gifted 30 (1) (2006): 7-28. https://doi.org/10.1177/016235320603000102

Ibarra, Orreaga (2011). «Sobre estrategias discursivas de los jóvenes vascohablantes: causas que motivan el cambio de código», OIHENART Cuadernos de Len-gua y Literatura 26 (2011): 277-298.

Iriondo, Alejandra (2017). «Kode-alternantzia elebidun gazteetan: DS nahasiak», Gogoa 16 (2017): 25-56. https://doi.org/10.1387/gogoa.18646 DOI: https://doi.org/10.1387/gogoa.18646

Kasares, Paula (2017). Euskaldun hazi Nafarroan: Euskararen belaunez belauneko jarraipena eta hizkuntza sozializazioa familia euskaldunetan, Jagon bilduma 16. zenbakia. Bilbo: Euskaltzaindia.

Köpke, Barbara eta Monika S. Schmid (2004a). «Language attrition: the next phase», in First language attrition: Interdisciplinary perspectives on methodological issues, Monika Susanne Schmid, Barbara Köpke, Merel Keijzer eta Lina Weilemar (ed.). Amsterdam: John Benjamins: 1-43. https://doi.org/10.1075/sibil.28.02kop DOI: https://doi.org/10.1075/sibil.28.02kop

Köpke, Barbara (2004b). «Attrition is not a unitary phenomenon: on different possible outcomes of language contact situations», in Bilingual socialization and bilingual language acquisition: Proceedings from the Second International Symposium on Bilingualism. Vigo: Universidad de Vigo: 1331-1347.

Koronkiewicz, Bryan (2014). Pronoun categorization: Evidence from Spanish-English code-switching. Doktorego-tesia (University of Illinois).

Koronkiewicz, Bryan (2020). «Subject-predicate code-switching: testing the need of a matrix language through embedding», in Hispanic Linguistics: Current issues and new direc-tions, Alfonso Morales-Font, Michael J. Ferreira, Ronald P. Leow eta Cristina Sanz (ed.). Amsterdam: John Benjamins: 249-264. https://doi.org/10.1075/ihll.26.12kor DOI: https://doi.org/10.1075/ihll.26.12kor

Labayru Fundazioa (2017). Euskerazaleak, 50 urte euskerea hauspotzen, YouTu-beko Bideoa, 21: 24. Eskuragarria: [https:/www.youtube.com/watch?v=1Q5NpoQOuR8]. (2017ko maiatzaren 17an kontsultatua).

Laka, Itziar (1990). Negation in syntax: on the nature of functional categories and projections [Doktorego-tesia]. (Massachusetts Institute of Technology).

Laka, Itziar (2002). «Ergatiboa definitzen: lehenengo saioa gramatika sortzailean», ASJU44 (2002):411-424.lanttO, Hanna (2015). Code-switching in Greater Bilbao. A Bilingual variety of colloquial Basque. Doktorego-tesia (University of Helsinki). (2018). «New Basques and code-switching: purist tendencies, social pressures», in New speakers of minority languages, Cassie Smith-Christmas, Noel P. Ó Murchadha, Michael Hornsby eta Máiréad Moriarty (ed.). London: Palgrave Macmillan: 165-187. https://doi.org/10.1057/978-1-137-57558-6_9 DOI: https://doi.org/10.1057/978-1-137-57558-6_9

López, Luis (2020). «Case, concord and the emergence of default», Languages 5 (12) (2020): 1-40. https://doi.org/10.3390/languages5020012

Macswan, Jeff (2005). «A minimalist approach to intrasentential code-switching», Rivista di Linguistica 17 (1) (2005): 55-92.

Macswan, Jeff (2007). «Code-switching and grammatical theory», in The Handbook of Bilingualism, Bhatia Tej. K. eta William C. Ritchie (ed.) Malden (MA): Blackwell Publishing Ltd: 323-351.

Mazkiaran, Oihane (2022). Ergatiboaren oharmena euskara-gaztelania elebidun gaztetxoengan. Master Amaierako Lana (UPV/EHU).

Muysken, Pieter (2000). Bilingual speech. A typology of code-mixing. Cambridge: Cambridge University Press.

Myers-Scotton, Carol (1993). Duelling languages. Grammatical structure in code-switching. Oxford: Oxford University Press-Clarendon Press. https://doi.org/10.1093/oso/9780198240594.001.0001 DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780198240594.001.0001

Oihartzabal, Beñat eta Irantzu Epelde (2017). «Ergatiboaren erabilera euskaldunek egiten dituzten perpaus barneko hizkuntza lerraketetan», Lapurdum 20 (2017): 185-203. https://doi.org/10.4000/lapurdum.3540 DOI: https://doi.org/10.4000/lapurdum.3540

Parafita Couto, M.ª Carmen, Amaia Munarriz-ibarrola, Irantzu Epelde, Beñat Oihartzabal eta Margaret de Uchar (2015). «Gender conflict resolution in Spanish-Basque mixed DPs», Billingualism: Language and Cognition 19(4) (2015): 834-853. https://doi.org/10.1017/S1366728916000572

Pavlenko, Aneta (2000). «L2 influence on L1 in late bilinguals», Issues in Applied Linguistics 11(2) (2000): 175-205. https://doi.org/10.5070/L4112005033

Pérez, Mikel (2022). Kode-alternantziaren erabilera eta jarrerak euskara-gaztelania elebidun gazteengan. Master Amaierako Lana (UPV/EHU).

Poplack, Shana (1980). «"Sometimes I'll start a sentence in Spanish y termino en español": toward a typology of code-switching», Linguistics 18 (7-8) (1980): 581-618. https://doi.org/10.1515/ling.1980.18.7-8.581 DOI: https://doi.org/10.1515/ling.1980.18.7-8.581

Rodríguez-Ordóñez, Itxaso (2020). «New speakers of Basque: a Basque-Spanishcontact approach», in Linguistic Minorities in Europe Online, Miren Lourdes Oñederra eta Iván Igartua (ed.). Illinois: Southern Illinois University Carbondale: 1-26.

Salaburu, Pello (1992). «Euskara, hizkuntza ergatiboa ote da?», in Luis Villasanteri omenaldia, Iker bilduma, 6. zenbakia. Bilbo: Euskaltzaindia: 417-433.

Soziolinguista Klusterra (2022). Hizkuntzen erabileraren kale-neurketa: Euskal Herria 2021. Eskuragarri: [https://soziolinguistika.eus/es/proiektua/hizkuntzen--erabileraren-kale-neurketa-euskal-herria-2021-2].

Tardienta, Uxue (2021). Gazte elebidunen euskara gaitasunak, hizkuntza ohiturak kontuan harturik. Gradu Amaierako Lana (UPV/EHU).

Wei, Li (2013). «Conceptual and methodological issues in bilingualism and multilingualism research», in The handbook of bilingualism, Bhatia Tej. K. eta William C. Ritchie (ed.). Malden (MA): Blackwell Publishing Ltd: 26-53. https://doi.org/10.1002/9781118332382.ch2 DOI: https://doi.org/10.1002/9781118332382.ch2

Zawiszewski, Adam, Eva Gutiérrez, Beatriz fernández eta Itziar laka(2011). «Language distance and non-native syntactic processing: evidence from event-related potentials», Bilingualism Language and Cognition 14(3) (2011): 400-411. https://doi.org/10.1017/S1366728910000350

Zentella, Ana Celia (1997). Growing up bilingual. Puerto Rican children in New York. Oxford: Blackwell Publishing.

Downloads

Argitaratua

2024-04-30

Aipuak nola egin

Uriarte Orbañanos, E. (2024). Ergatiboaren erabilera euskara-gaztelania kode-alternantzian: kasu-azterketa bat. Euskera Ikerketa Aldizkaria, 1(69), 207–252. https://doi.org/10.59866/eia.v1i69.279

Zenbakia

Atala

Ikerketa-artikuluak