Euskara katedraren mendeurrena Iruñeko Seminarioan

Andres Iñigo Ariztegi

doi:10.59866/eia.v1i68.253

Egileak

Andres Iñigo Ariztegi Euskaltzaindia

DOI:

https://doi.org/10.59866/eia.v1i68.253

Gako-hitzak:

euskara, katedra, mendeurrena, Iruñeko Seminarioa

Laburpena

Nafarroako Foru Diputazioak orain dela mende bat, 1922an, Iruñean bi euskara katedra sortu zituen. Horietako bat Institutuan eta Maisu-Maistren Eskolan ezarri zena eta bertzea Iruñeko Seminarioan. Lan honetan azken horren bilakaera azaltzen da. Bere sorrera Euskaltzaindiak sustatu zuen, eta hasierako urteetan, XX. mendeko 20ko hamarkadan batik bat, izan zuen ospearen eta arrakastaren gakoa, ezbairik gabe, elizbarrutiko eta Seminarioko arduradunen konpromisoa eta jarrera izan zen. Zailtasunak zailtasun (Gerra Zibila eta haren ondorioak, eta arduradunen babes eskasa), hasierako loraldi hura erabat apaldu zen, eta zenbait urtez euskara ikasgaiari doi-doi eutsi bazitzaion ere, desagertzera iritsi da mendeurrena betetzerako.

Deskargak

Oraindik ez dago deskargen inguruko informaziorik.

Erreferentziak

Apezetxea, Pello (2003). «Elizaren euskararekiko jarrera Nafarroan», Euskera 48 (2003): 769-787. Euskaltzaindia.

Dronda, Javier (2007). «El clero navarro ante el euskera en los años de entreguerras», Fontes Linguae Vasconum 105 (2007): 271-298. Iruñea: Nafarroako Gobernua.

El Pensamiento Navarro egunkaria, 8127. zk., 1923-06-08. Iruñea.

Erize, Xabier (1997). Nafarroako Euskararen Historia Soziolinguistikoa (1863-1936). Soziolinguistika Historikoa eta Hizkuntza Gutxituen Bizitza. Nafarroako Gobernua.

Euskaltzaindiaren 1920. eta 1924. urteen bitarteko batzar-agiriak, Euskera(1925). Euskaltzaindia.

Intxaurrondo, Miguel (1926). La Iglesia y el Euskera. Obligación de hablar al pueblo en su lengua nativa y de cultivarla. Iruñea: Imp. Federación C. S. M.

Intxaurrondo, Miguel (1928). Método Práctico del Euskera. Iruñea: Librería José Aramendia.

Iruñeko Elizbarrutiko agerkari ofiziala (Boletín Oficial del Obispado de Pamplona), 1920. eta 1932. urte bitartekoak.

Iruñeko Seminarioko Biblioteka. Iruñeko San Migel Seminarioko Kalendarium (edo Ratio Studiorum in Anum Academicum), 1939. eta 2022. urte bitartekoak. Iruñeko Seminarioko Biblioteka.

Jimeno Jurío, Jose María (1997). Navarra, Historia del Euskera. Tafalla: Txalaparta.

Nafarroako Foru Diputazioaren 1922ko agiriak (Actas de la Diputación Foral y Provincial de Navarra, Agirien 184. eta 185. liburukiak). Nafarroako Errege Artxibo Nagusia.

Urmeneta, Blanca (1996). Navarra ante el vascuence: actitudes y actuaciones (1876-1919). Gobierno de Navarra.